Цел за Одржлив Развој 4. Квалитетно Образование
ЦОР 4 – Квалитетно Образование
Цел за одржлив развој 4 (ЦОР 4 или Глобална цел 4) е за квалитетно образование и е меѓу 17-те цели за одржлив развој воспоставени од Обединетите нации во септември 2015 година. Целосниот наслов на ЦОР 4 е „Обезбедување инклузивно и правично квалитетно образование и промовирање доживотни можности за учење за сите“.
Цел 4 има 10 таргети и 12 индикатори за мерење на напредокот кон целите.
Цел 4.1: Бесплатно основно и средно образование
До 2030 година да се осигури дека сите девојчиња и момчиња стекнале бесплатно, еднакво и квалитетно основно и средно образование, што понатаму ќе овозможи постигнување соодветни и делотворни резултати
Цел 4.2: Еднаков пристап до квалитетно предосновно образованиеДо 2030 година да се осигури дека сите девојчиња и момчиња имаат пристап до квалитетен ран детски развој, грижа и предучилишно образование, како подготовка за основно образование
Цел 4.3: Еднаков пристап до достапно техничко, стручно и високо образование
До 2030 година да се обезбеди еднаков пристап за сите жени и мажи до достапно и квалитетно техничко, стручно и терциерно образование, вклучително и до високо образование
Цел 4.4: Зголемување на бројот на луѓе со релевантни вештини за финансиски успех
До 2030 година, значително да се зголеми бројот на млади и возрасни кои имаат релевантни вештини, вклучувајќи технички и стручни вештини, за вработување, пристојни работни места и претприемништво.
Цел 4.5: Елиминирање на секаква дискриминација во образованието
До 2030 година, да се елиминираат родовите разлики во образованието и да се обезбеди еднаков пристап до сите нивоа на образование и стручна обука за ранливите, вклучително и лицата со посебни потреби, домородните луѓе и децата во ранлива ситуација.
Цел 4.6: Универзална писменост и математика
До 2030 година, да се осигури сите млади и значителен дел од возрасните, и мажи и жени, да постигнат писменост и математика.
Цел 4.7: Образование за одржлив развој и глобално граѓанство
До 2030 година, да се осигури сите ученици да ги стекнат знаењата и вештините потребни за промовирање на одржливиот развој, вклучувајќи, меѓу другото, преку образование за одржлив развој и одржлив начин на живот, човекови права, родова еднаквост, промоција на култура на мир и ненасилство, глобално граѓанство и ценење на културната различност и на придонесот на културата за одржливиот развој.
Цел 4.А: Изградба и надградба на инклузивни и безбедни училишта
Да се изградат и да се подобрат школските објекти кои ќе бидат приспособени на барањата на децата, лицата со попреченост и ќе ги земаат предвид родовите разлики обезбедувајќи безбедна, ненасилна, инклузивна и ефективна средина за учење за сите
Цел 4.Б: Проширување на стипендиите за високо образование за земјите во развој
До 2020 година, на глобално ниво значително да се зголеми бројот на стипендии за земјите во развој, особено за најмалку развиените земји, за малите островски земји во развој и за земјите од Африка, за упис на високообразовни институции, вклучително и за стручни и технички обуки за информатичка и за комуникациска технологија, технички, инженериски и научни програми, во развиените земји и во други земји во развој
Цел 4.В: Зголемување на понудата на квалификувани наставници во земјите во развој
До 2030 година, значително да се зголеми понудата на квалификувани наставници, вклучително и преку меѓународна соработка за обука на наставници во земјите во развој, особено во најнеразвиените земји и во малите островски земји во развој
Образованието е клучот што ќе овозможи да се постигнат многу други цели за одржлив развој (ЦОР). Кога луѓето ќе можат да добијат квалитетно образование, тие можат да се оттргнат од циклусот на сиромаштија.
Образованието помага да се намали нееднаквоста и да се достигне родовата еднаквост. Тоа, исто така, ги овластува луѓето насекаде да живеат поздрав и одржлив живот. Образованието е исто така клучно за поттикнување на толеранцијата меѓу луѓето и придонесува за помирни општества.
Извештајот за цели за одржлив развој на Обединетите нации во 2019 година истакна три клучни области на предизвиците на ЦОР 4:
1) Децата и адолесцентите немаат минимално владеење во читањето и математиката;
2) Повеќе од половина од училиштата во Суб-Сахара Африка немаат пристап до основни капацитети за вода за пиење, интернет и компјутери;
3) 27% повеќе девојчиња отколку момчиња на возраст од основно училиште не посетуваат училиште.
Просечни проценти на ученици во основно, средно и високо образование
Влијанието на КОВИД-19 врз ЦОР 4: Квалитетно образование за сите
ЦОР 4 треба да се постигне до 2030 година. Сепак, пандемијата КОВИД-19 длабоко влијаеше на овој пат кон развој.
УНИЦЕФ проценува дека 463 милиони деца (околу 31 отсто од децата на глобално ниво) не биле во можност да пристапат до учење на далечина. Повеќето од овие студенти – 3 од 4 – беа лоцирани во рурални области и/или се соочуваа со сиромаштија.
За време на пандемијата КОВИД-19, образованието на жените и девојчињата доби особено голем удар. Прекините со кои се соочија за време на пандемијата ќе го прошират постојниот родовиот јаз во образованието. Девојчињата имаа поголема веројатност да носат поголем товар од домашни и чувари во текот на пандемијата, оставајќи им малку време за школување.
За да се обезбеди квалитетно образование на децата, важно е да се инвестира во стипендии, зголемување на пристапот до академски извори, обука на наставници, училишна зграда и подобрување на пристапот до училиштата со вода и електрична енергија.
Поврзаност со други цели
ЦОР 4 е вклучена во Агендата за 2030 година, при што нејзините таргети директно се поврзуваат со таргетите во други цели.
Меѓу нив се цели на:
ЦОР 1 (Нема сиромаштија);
ЦОР 3 (Добро здравје и благосостојба);
ЦОР 5 (Родова еднаквост);
ЦОР 8 (Достоинствена работа и економски раст);
ЦОР 13 (Климатски промени);
ЦОР 16 (Мир, правда и силни институции)
Референци:
1.Goal 4, Quality Education, UNDP. Retrieved 13 April 2017, link
2.Education, Global Campaign for (2020). “SDG4’s 10 targets”, link
3.Ensure inclusive and equitable quality education and promote lifelong learning opportunities for all (2022), Link
4.The Impact of COVID-19 on SDG 4: Quality Education for All (2022), Link Link2
Ресурси
На овие линкови можете да најдете повеќе информации за ЦОР 4: Квалитетно Образование.
https://sdgs.un.org/goals/goal4
https://www.un.org/development/desa/disabilities/envision2030-goal4.html
https://www.undp.org/sustainable-development-goals#quality-education
https://www.globalgoals.org/goals/4-quality-education/
https://www.jointsdgfund.org/sustainable-development-goals/goal-4-quality-education